hkkurdistan
جه‌مال موحسین
دوای ئه‌وه‌ی چه‌ند ڕۆژی ڕابردوو موقته‌دا سه‌در به شێوه‌یه‌كی ڕووكه‌شی كشانه‌وه‌ی له سیاسه‌ت ڕاگه‌یاند، چه‌ند ڕوداوێكی خوێناوی چزه‌یان له كۆمه‌ڵگه‌ی عێراق هه‌ستاند. هه‌مووان به ڕۆشنی ئه‌یبینین كه كاتێك سه‌در هیچ جێگه‌وڕێگه‌یه‌كی ئه‌وتۆی پێ نه‌درا، سه‌رباری ئه‌وه‌ی له گاڵته‌جاڕی هه‌ڵبژاردنه‌كانی عێراقدا زۆرترین دەنگی به‌ده‌ست هێنابوو، له‌ڕێی لایه‌نگرانیه‌وه كه‌وته داگیركردنی په‌رله‌مان و هه‌ندێك داموده‌زگای تری حكومه‌تی. به‌ڵام ئه‌وه‌ش هێشتا مه‌رامه‌كه‌ی به‌ده‌ست نه‌هێنا. هه‌ربۆیه ئه‌مجاره‌یان به هه‌ڵكوتانه‌وه سه‌ر ناوچه‌ی سه‌وز و په‌رله‌مان و دادگای باڵا و داموده‌زگا حكومیه‌كان و كردنی شه‌قامی شاره‌كانی به‌غداد به مه‌یدانی هاویشتنی قازیفه و هاوه‌ن و كاتیۆشا، ویستی به‌ختێكی تر تاقی بكاته‌وه. لێره‌دا پێویسته ئه‌وه بڵێین كه به‌ناو كشانه‌وه‌كه‌ی سه‌در زۆرتر گه‌مه‌یه‌ك بوو تاكو به نه‌یاره‌كانی و خه‌ڵكیش بڵێ ئیتر هه‌ر خوێنێك بڕژێ ئه‌و لێی به‌رپرس نییه، له‌كاتێكدا ئه‌مه هه‌ڵكردنی چرای سه‌وز بوو بۆ لایه‌نگرانی كه ده‌ست له هیچ نه‌پارێزن. ئه‌مه‌ش له‌پێناوی ئه‌وه‌دا بوو به هه‌ر نرخێك بووه خواسته‌كانی خۆی بۆ به‌شداری له ده‌سه‌ڵاتدا هه‌رچی زیاتر به‌سه‌ر لایه‌نی به‌رامبه‌ردا بسه‌پێنێ. دوای خوێن ڕژانێكی زۆر و ماڵوێرانیه‌كی تر بۆ خه‌ڵكی نه‌دار و بێبه‌شكراوی شاره‌كانی عێراق، له‌ژێر هه‌ر فشارێكدا بێت سه‌در بایدایه‌وه و به ڕاگه‌یاندنی ’’خۆبێبه‌ری كردن‘‘ له لایه‌نگرانی، ئه‌و شه‌ڕه‌ی كه ده‌ستی پێكردبوو ڕایوه‌ستاند. به‌ڵام پاش چی؟! به‌داخه‌وه ئه‌مه یه‌كه‌م جار نییه كه سه‌در مه‌له له‌م حه‌وزه لیخنه‌دا ئه‌كات. ئیتر هاتوچۆكردنی گیانی كه‌سانێك، به‌هه‌ر خۆشخه‌یاڵیه‌كه‌وه كه به سه‌در یان لایه‌نی به‌رامبه‌ر هه‌یانبووه، له جۆلانه‌ی جه‌هه‌نه‌م و به‌هه‌شته‌كه‌ی شه‌هیدبووندا به فلسه سوورێك. ئه‌وان یار و نه‌یار له بازنه‌ی به ده‌ستهێنانی غه‌نیمه‌ی زیاتردا ئه‌خولێنه‌وه.
سه‌روبه‌ندی ئه‌و ڕووداوانه كه خه‌ڵكی بێبه‌شی عێراق و كوردستانیش به‌چاوی خه‌م و نیگه‌رانیه‌وه لێیان ئه‌ڕوانی، جوڵانه‌وه‌ی نه‌وه‌ی نوێ له‌سه‌ر زاری سه‌رۆكه‌كه‌یه‌وه ڕایگه‌یاند كه: ’’ئه‌وه‌ی له به‌غداد ده‌گوزه‌رێت ڕۆژێك له كوردستان ڕووده‌دات، چونكه ماوه‌ی ٣١ ساڵه له هه‌رێم كێشه‌كان كه‌ڵه‌كه ده‌بن، دیكتاتۆره‌كان گه‌وره‌تر و گه‌وره‌تر ده‌بن و گه‌نده‌ڵیش زیاتر و زیاتر ده‌بێت…‘‘. یانی به‌پێی ئه‌م بێباكیه سیاسیه‌ی شاسوار بێت كه دیكتاتۆره‌كان و گه‌نده‌ڵه‌كانی یه‌كێتی و پارتی گه‌وره‌تر و زیاتر بوون، گرنگ هه‌ستانه له دژی یه‌كێتی و پارتی، گرنگ ته‌نها ئه‌و نه‌فره‌ته‌یه له دژی سته‌مكاران جا با ببێت با هه‌ڵگرتنی چه‌ك، به‌بێ به‌رنامه، و با ببێت به شه‌ڕی ناوخۆ و با خه‌ڵكیش بكوژرێت. ئه‌گه‌ر یه‌كێتی و پارتی له‌ناوچوون، گرنگ نییه چ كۆمپانیایه‌كی تر و چ ده‌موچاوێكی تر جارێكی دیكه شیله‌ی گیانی خه‌ڵك بمژێت و له‌به‌ری برسێتی خه‌ڵك قازانج به‌رێت. ئه‌مه هه‌موو به‌رپرسیارێتیه‌كه‌ی شاسوار و جوڵانه‌وه‌كه‌یه‌تی، له‌سه‌ر حسابی خوێنی خه‌ڵك و بۆ به‌ده‌ستهێنانی ئیمتیازێكی زیاتر. له‌م لگاوه‌دا، شاسواریش زاری خۆی هه‌ڵئه‌دات و له هه‌وڵی به ده‌ستهێنانی غه‌نیمه‌یه‌كدایه. ئه‌مه ئیتر هه‌ڵواسینی به‌یداخی نه‌وه‌ی نوێیه به هه‌مان لوله‌ی كاتیۆشا و هاوه‌نه‌كانی سه‌دره‌وه. ئه‌مه دووباره‌كردنه‌وه‌یه‌كی قێزه‌ونانه‌ی بانگه‌وازی خۆپیشاندانه‌كه‌یه له‌لایه‌ن شاسواره‌وه كه ئێمه ئه‌وكاته به‌دروست وتمان ئه‌وه هه‌ڵله‌رزینی شاسواره له‌ژێر پاڵتۆكه‌ی سه‌دره‌وه.
به‌ڵام ده‌سته‌كه‌ی سه‌در و شاسوار كه‌شفه. ئیتر شانۆی سیاسی كوردستان و عێراق ئه‌بێ ببێ به هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی نمایشه‌كانی سه‌دره‌كان و شاسواره‌كان، ڕێك به‌وێنه‌ی نمایشه‌كانی تا ئێستای مالكیه‌كان و عه‌بادیه‌كان و عه‌بدولمه‌هدیه‌كان و ئه‌لهادیه‌كان و بارزانیه‌كان و تاڵه‌بانیه‌كان و ئال نه‌وشیروانیه‌كان. په‌رده‌ی دواتر پێویسته په‌رده‌ی هه‌ستانی جه‌ماوه‌ری بێ به ئاسۆی وه‌لانانی ئه‌م سیستمه به ده‌سه‌ڵات و نه‌یاره‌كانی ناو ماڵەکەیه‌وه و خستنه‌بری ده‌سه‌ڵاتێكی بنیاتنراو له‌سه‌ر ئیراده‌ی ڕاسته‌وخۆی جه‌ماوه‌ی له شوراكان و ئۆرگانه سه‌ربه‌خۆ و ڕاسته‌وخۆكانی خۆیاندا.
٧ ی سێپتێمبه‌ری ٢٠٢٢
