hkkurdistan
نوری بەشیر
ئەمڕۆ دانیشتنی پەرلەمانی بەریتانیا نمایشی خستنەڕووی درۆکانی سەرۆک وەزیران بوو، ئاشکرابوونی درۆگەلێک کە تاماوەیەک لەمەوبەر ئەو ئیدعایانەی لەسەریبوو رەتیدەکردنەوە، بەڵام رێگایەک لەبەردەمیدا نەما ئەوە نەبێت کە داماوانە داوای لێبوردن بکات.
ئەوە یەکەمین جارە کە بۆریس جۆنسنی سەرۆک وەزیرانی بەریتانیا کە لەوکاتەوە هەڵبژێردراوە، ئاوا کەساس و داماوانە، لە پەرلەماندا ببینرێت. جۆنسن کەوتە بەر ناڕەزایەتی و رەخنەی نەک تەنها ئەندام پەرلەمانەکانی ئۆپۆزیسیۆن بەڵکو کەوتە بەردەم ناڕەزایەتی بەشێک لە ئەندام پەرلەمانی حزبەکەی خۆشی حزبی پارێزگاران.
ئەم فشارەی ئەمڕۆی پەرلەمانی بەریتانیا بەشێکی فشاری ئۆپۆزیسیۆنەکانی حزبی پارێزگاران و جۆنسنە، بەشێکی سەرەکی فشاری خوارەوەی کۆمەڵگەیە لەخەڵکی کرێکارو کەمدەرامەت و چەپەکانی بەریتانیا لە ماوەی دوو ساڵی رابردوودا. ئەم ناڕەزایەتیانە بە جۆنسن و حزبەکەی و حکومەتی بەریتانیا، پێش ئاشکرابوونی درۆی سەرانی ئەم وڵاتە کە خۆیان یاسا دادەنێن و خۆیان یاسا شکێنن، لەوێوە سەرچاوە دەگرێت، بەدوای برێکست دا کە قەیرانێکی قوڵ و فراوان رووی لەکۆمەڵگە کرد، باجی ئەم قەیرانەش خەڵکی کرێکار و کەمدەرامەتی کۆمەڵگە داویەتی.
کەوتنەبەر رەخنەو ناڕەزایەتی ئەمڕۆی سەرانی حکومەتی بەریتانیا بەتایبەت سەرۆک وەزیران لەپەرلەماندا، لەوەوە سەرچاوەی گرتوو و تەقیەوە لەکاتێکدا لە ٢٠٢٠ دا بەهۆی بەرزبوونەوەی رێژەی توشبوون و مردن بەکۆرۆنا، حکومەت ناچاربوو بڕیاری توند دەربکات کە بەهەموو شێوەیەک کۆبوونەوە قەدەغەکرا، چ لەماڵان و چ لەشوێنە گشتیەکان، رێکاریی یاسایی توند گیرایەبەر.
ئەم یاسا توندانە لەپەرلەمانەوە دەرچوون، جۆنسن خۆی ئیمزای لەسەرکردبوو، بەڵام هەر لەکاتی ئەم یاسا توندانەدا خۆیان یاسایان شکاند، لە داونین ستریت کە جێگای نیشتەجێبوونی سەرۆک وەزیرانە، کۆبوونەوەو ئاهەنگ سازدراوە، کە خودی سەرۆک وەزیران خۆی و هاوسەرەکەی بەشداریان تێدا کردوە.
پاش بڵاوبوونەوەی ئەم هەواڵە سەرۆک وەزیران بەشێک لە سەرانی تری حزبی پارێزگاران حەشایان لێکرد و داوای لێکۆڵینەوەیان کرد لەسەری، بەڵام بەخت یاوەری بۆریس و حزبەکەی نەبوو، هەر زوو ڤیدیۆکەی ئاشکرا بوو، نەک ئەوەی خۆی بەشداری کردووە، بەڵکو قسەیشی تێدا کردوە، هەر زوو ئەلێگرا ستراتون وەک وتەبێژی سەرۆک وەزیران دەستی لەکار کێشایەوە، دوای دزەکردنی ڤیدیۆیەکەی و گاڵتەکردنی.
ئەمە یەکەمین دەست لەکارکێشانەوەی نەبوو بەڵکو لە دوو ساڵی رابردوودا ژمارەیەک لە سیاسەتمەدارە پلەبەرزەکان و ڕاوێژکارانی حکومەت دەستیان لە پۆستەکانیان کێشایەوە هەر لەسەر پێشێلکاریەکانی شکاندنی یاساکان و رێکارەکانی کە خۆیان بۆ کۆرۆنایان دانابوو.
ئەمە یەکەمین جار نیە کە بۆریس و حزبەکەی درۆ لەگەڵ خەڵک دەکەن. لەدەورەی برێکست هەم بۆریس و هەم نایجل فاراج درۆی زۆریان کرد و فریوی خەڵکیان زۆردا بەڵام بەهۆی ئەوەی کە حزبی پارێزگاران وەک حزبی راستی بۆرژوازی و چالاکترین حزب کە رکەبەری بەهێزی نەبووەو نیە، هەمویان لە پەرلەمان و یاسا و لە پۆلیسیشدا تێپەڕاندووە.
لە دانیشتنی پەرلەمانی ئەمڕۆشدا سەرۆک وەزیران لەگەڵ ئەوەی لەژێر فشارێکی زۆردا بوو، بەناچار بۆ دۆزینەوەی رێگایەک و رێکەوتن و ساتوسەداکردن لەپشتەوە کارەکەیان سپارد بە لێکۆڵینەوە، لانیکەم بۆ ئەوەی ئەندامانی خۆیان قەناعەت پێبکات کەپشتی بەرنەدەن. بۆرژوازی بۆ مانەوەی لەدەسەڵاتدا پەنا بۆ هەموو شێوەیەکی چەواشەکاری و درۆ دەبات، بەتایبەت لە وڵاتانی ئەوروپادا کە کەمترین زەمینە هەیە بۆ سەرکوتی راستەوخۆ.
بەریتانیا بە قەیرانێکی گەورەی ئابوری و درۆی سەرانی حکومەتدا تێدەپەڕێت، بەتایبەت بۆریس پاڵەوانی برێکست بوو، ئێستا ئیتر ناتوانێت وەڵام بە قەیرانی ئێستا بداتەوە، بۆرژوازی بەشوێن بەدیلدا دەگەڕێت، ئیتر دەکرێ بۆریس بکەنە قوربانی لەپێناو دەسەڵاتی بۆرژوازیدا. هەموو ئەو رێگایانە دەگرنە بەر بۆ شکاندنەوەی قەیران و ئاکامەکانی بەسەر خەڵکدا، هەروەها درۆ و چەواشەکاریش هەر بۆ پاشەکشە بەناڕەزایەتیەکانی خەڵک و سەپاندنی بێکاری و هەژاری زیاتر بەسەر خەڵكدایە. هەربۆیە دور نیە ئەم درۆیانە و شکاندنی رێکارەکانی کۆرۆنا، سەرۆک وەزیران بکەنە قوربانی بەرژەوەندی سیاسەتی بۆرژوازی دەسەڵاتدار و مانەوەی سیستەمەکەیان، بەتایبەت لە ئێستادا کە بزوتنەوەی کرێکاری لەبەریتانیا لەهەمووکات زیاتر دەورەیەکی لاواز بەسەردەبات و حزبی کۆمۆنیستی و کرێکاری مەیداندار نیە، ئەوەی هەیە چەپە ئەویش تەنیا هێزێکی فشاری لاوازە، بۆیە ئەزمەیەک کە رووی کردۆتە حکومەتی بەریتانیا و خودی حزبی پارێزگاران کەسایەتی وەک جۆنسنی پێویستە.
١٢ی جەنیوەری ٢٠٢٢
