hkkurdistan
شاخەوان ناسیح
دوای تێپەڕبوونی زیاتر لە ٢٥ساڵ بەسەر حوكمڕانی ئەحزابی ناسیۆنالیستی كوردی، مێشكی خۆیان گوشی و بیریان لەوە كردەوە كە پێوەری ئاو بۆ ماڵان دابنێن. مەبەستیش لەمە هەروەک ڕایانگەیاندوە، ڕێگریكردن بوو لە بەهەدەردانی ئاو و ڕاهێنانی خەڵك كە بەپێی پێویست ئاو بەكار بهێنن. بەڵام هەر لە سەرەتاوە دەسەڵات بیركردنەوەكەی قازانج بوو، دوو جاریش قازانج لەم پڕۆژەیەدا، جاری یەكەم فرۆشتنی پێوەرەكان بەپارەیەكی زۆر، كە ئەوكات دوو جۆربوو، ٤٠هەزار دیناری و ٥٠هەزار دیناری، گوایە ٥٠ هەزار دیناریەكە ئەسڵیە. هەر بۆ زانینی نرخەكەی من گەڕانێكم كرد و لە سایتی عەلی بابا دۆزیمەوە كە نرخەكەی لە ١٥هەزار دینار تێناپەڕێ. جاری دووەمیش ئەو قازانجە زۆرەیە كەلە پارەی مانگانەی ئاوی ماڵان هەژمار دەكرێت لەرێگەی ئەو پێوەرانەوە. ئەمڕۆ سەردانی بەڕێوەبەرایەتی ئاوی سلێمانیم كرد، بۆ چاككردنی ئەو پارە زۆرەی بۆم هاتبۆوە لەڕێگەی پێوەرە ئەسڵەكەیانەوە كە ٥٠هەزاری پێدراوە و ئەم حاڵەتانەم بەچاوی خۆم بینی، كوڕێكی گەنج دەیگوت ئەوە هەفتەیەكە هاتووچۆمە و كێشەكەم چارەسەر ناكرێت، منیش لێم پرسی كێشەكەت چیە، پسوڵەی ئاوی شوقە ١٠٠مەتریەكەی پیشاندام كە بڕی ١٢٨ملیۆن دیناری بۆ هاتبۆوە، دەیگوت من شوقەكەم بە ٤ دەفتەر كڕیوە و ٩ دەفتەر پارەی ئاوم بۆ هاتۆتەوە، لەو قسانەیا بووین ژنێكی ووریا خۆی كرد بەژوورا و پەشۆكابوو، دەیگوت ١ملیۆن دینار پارەی ئاومان بۆ هاتۆتەوە، دوای ئەوەی سەردانی ئێرەمان كرد و بەدواداچوونێكی ووردمان بۆ كێشەكەمان كرد، دەركەوت بڕی ئەو پارەیەی لەسەرمانە ٧٠هەزار دینارە، بەڵام پارەی تەواومان پێنەبوو، ئێستا پارەكەم هێناوە و دەمەوێت بیدەم، فەقیرە باوەڕی نەدەكرد، پەلەی بوو دەیویست پسوڵەی سفركردنەوەكە ببینێ. كەسێكی تر ١ملیۆن و ٤سەد هەزاری بۆ هاتبۆوە و پاش داشكاندن و كەمێك دەسكاری كردن ٧١٦هەزاریان لێوەرگرت، ئێستا بۆ وەگرتنی پارەی ئاو داشكاندنیان بۆ خەڵكی كردووە بەبڕی %١٥، لەهەمانكاتدا بڕی بڕینی موچە %٢١ بەشێوەیەكی كاتی و چاوەڕوان دەكرێت بكرێت بە %٣٥یش، تەنانەت داشكاندنەكەش بەپێی بڕی بڕینی مووچە نیە. هەروەها چەند حاڵەتێكی تریش هاتە بەرچاوم، كەسێك ٩ملیۆن و كەسێكی تر ٨٠٠هەزار و ..هتد بەو شێوەیە، ئەوەی لەهەمووی سەیرتربوو بەلای منەوە كەسێكم بینی بڕی ٢ملیۆن و ٦٠٠هەزاری بۆ هاتبۆوە و دەیگوت كێشەكەیان بۆ چارەسەر كردووم بە سیستەمە كۆنەكە، سیستەمە كۆنەكەش بەپێی ڕووبەری خانوو بوو، واتە ڕووبەری خانووەكە چەند بوایە بەو پێیە بڕێك پارەیان دانابوو لەخەڵكیان وەردەگرت بەرامبەر بە بەكارهێنانی بڕی ئاو. چارەسەری ئەم كەسەش تەنها حاڵەت نەبوو، دواتر بۆم دەركەوت زۆربەی ئەوانەی كێشەكەیان ئاڵۆزە و سەری لێدەر ناكەن بەم شێوەیە بۆیان چار دەكەن، هەرچەن كێشەكەی منیش یەكێك لە چارەسەرەكانی بەو شێوەیە بوو، بەڵام دواتر هەر تێنەگەیشتم چۆن چارەسەریان كرد و پێیان ووتم دابەشمان كردووە، چونكە برێ پارەكە ئەوەنە زۆر بوو وایان دەزانی غەسلی ئۆتۆمبێل شۆردنم هەیە و بڕی ئەو پارەیەش كە دواتر پێم دام، كردیە هەشت یەكی بڕی ئەو پارەیەی بۆم هاتبۆوە. ئەوەی لێرەدا بۆم دەركەوت، ئەم دەسەڵاتە لەكێشە سیستماتیكیەكاندا تەبیعەتی میزی حوشتری هەیە و بەرەو دواوە دەگەڕێتەوە، هەرچەن زۆرجار باشتریشە بۆ خەڵكی، هۆكاری ئەمەش ئەوەیە ئەم دەسەڵاتە هەركات بیری لە بە سیستماتیك و تەكنەلۆجیا كردەوە، مەبەستی نیە كارئاسانی بكات، چونكە وڵاتانی ڕۆژئاوا كە كوردستان چاو لەوان دەكات، بۆ خزمەتی هاوڵاتی و ئاسانكاری و بە بیر و هۆشمەندیەوە ئەو سیستمانە دروست دەكەن، بەڵام دەسەڵاتی كوردی، بۆ قازانج و دزین و هەڵتەكاندنی گیرفانی هاوڵاتی ئەمە دەكات. هەرچەند ساڵی پاریش لەپەرلەمانی كوردستان ئەم كێشەیەیان خستەڕوو و دواتر چەند كەس و لایەنێك داوای هەڵگرتنی پێوەری ئاویان ئەكرد، بەهۆكاری ئەوەی ئەم پێوەرە هەواش دەخوێنێتەوە. لێرەدا بەپێویستی دەزانم كە هەركەس پارەی ئاوی بۆهاتەوە و ڕاستەوخۆ نەچێ بیخاتە چنگی حكومەتەوە، لە بەرئەوەی ئەم دەسەڵاتە پارە چووە گیرفانیەوە نابینرێتەوە و ڕەنگە شەوێك لەسەر مێزێك بدۆڕێنرێت، جا بۆیە بەدواداچوونێكی جدی پێویستە بۆ هەر بڕە پارەیەك كە ئەم دەسەڵاتە داوای دەكات لەهاوڵاتی، كۆتایی هێنانیش بەم دزی و كێشە و گرفتانە كۆتایی هێنانە بەم دەسەڵاتە.
٢٨/٧/٢٠٢٠
تێبینی: ئەم بابەتە لەژمارە ١٢ی دەنگی کرێکار لە ١/٨/٢٠٢٠دا بڵابۆتەوە
