hkkurdistan
عەبدوڵا مەحمود
کابینەی نۆهەمی حکومەتی هەرێم لەسەرەتاکانی خۆیدا، خەریکی دەستبردنە بۆ هەندێک چاکسازی و ریفۆرم لەخوارەوە. دیارە ئەمەش بۆتە ناچاری و ڕێگایەک بۆ خاوکردنەوەی توڕەیی و ناڕەزایەتی قوڵی جەماوەری لە دزی و تاڵانی و گەندەڵی و نابەرابەری قوڵی ئابوری و مەودای فراوانی جەماوەری کارگەران و کارمەندان، لەگەڵ کەمایەتیەکی کەمی سەرمایەدار و بەپرسە حزبی و حکومیەکان.
نەفرەت و توڕەیی جەماوەری لەکوردستاندا، لەبنەرەتدا بەڕووی ئەو ئیلێت” نوخبە” سیاسییە باڵایەی هەرەمی دەسەڵاتی حزب و بنەماڵەیە، کە پاوانی بازاڕ، داهاتی نەوت، زەوی، بازرگانی، بەڵیندەرایەتی، کەرتی پەروەردەو تەندروستی، کارەبا وئاو شارەوانی، هاتووچۆ، پەیوەندی، تەکنەلۆژیا، … کردووە. وە نەفرەتە لەو جیاوازییە بەرینەی لەنێوان موچەی کارگەران و کارمەندان لەگەڵ بەرپرسانی حکومی و سیستەمی خانەنشینی نێوانیاندا هەیە.
ئەگەر بڕیار بێت چاکسازییەک بکرێت، پێویستە لەسەرەوە دەستپێبکات، لە نەوت و داهاتی نەوت و کێڵگە نەوتیەکانەوە دەست پێبکات. ئاماری فرۆشی نەوت و داهاتەکەی بخرێتە ڕوو. لەدەست بەسەراگرتنی داهات و سامانی بەرپرسەکانەوە دەست پێبکات و بگێردرێتەوە بۆ خەزێنەی گشتی. لە گێرانەوەی سەدان هەزار دۆنم زەوی دەست بەسەرداگیراودا نیشان بدرێت. لە دەست هەڵگرتنی بەرپرسە حزبی و حکومیەکان دەست پیبکات، کە هەموو جومگە سەرەکیەکانی سەرچاوەکانی داهات و بازار و بازرگانیان قۆرغ کردووە. لە هێنانەخوارەوەی موچەی ئەندام پەرلەمانەکان و خانەنشینەکانیان، وەزیرەکان و جێگرەکانیان، بەرێوەبەرە گشتیەکانیان و موچەی خانەنشینی خەیاڵیان و ئیمتیازەکانیان، لە لەشکری خانەنشینی بندیواردا… دەست پێبکات و موچەکانیان بهێنریتە خوارەوە بۆ هێندەو نیوو یان دووهیندەی موچەی کارگەر و موچەخۆرێکی ئاسایی و موچەی کرێکاران و کارمەندانیش بە پێی بازاڕ بەرزبکرێتەوەو خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتی و تەندروستییەکان و بیمەی بیکاری بۆ بیکاران و کەسانی ئامادەبەکار ببڕدرێتەوە.
ئەو چاکسازییەی کە بە زیادکردنی دەوام، زیادکردنی باج لەسەر کرێکاران و کارمەندان و هاوڵاتیان و دام و دەزگا حکومیەکان، دەست پێدەکات، نەک بەشێک نییە لەچاکسازی و ریفۆرم، بەڵکو وەستانەوەیەکی ئاشکرایە بەرووی چاکسازی و لەواقعدا گەندەڵی و درێژەدانە بەو تاڵانیەی لە هەرەمی باڵای دەسەڵاتدارێتی هەرێمدا کۆمەڵگەی کوردستانی دادۆشیوەو ژیانی لەزوربەی هەرەزۆری هاوڵاتیان سەخت و قورس کردووە. وە نەوەکانی داهاتووشی خستۆتە ژیر باری قەرزی چەند ملیار دۆلاری سەرچاوە نادیارەوە.
چۆن دەکرێت باسی چاکسازی بکەیت، و کەرتە گشتیەکان بکەیت بەتایبەتی؟ چۆن دەشێت باسی ریفۆرم بکەیت و دەسەڵاتی بنەماڵە دابسەپێنیت؟ چاکسازی چۆن بەکەسانێک دەکرێت، کەخۆیان بەچەندین رێگای ناڕەوا دەمیان ژەنیوەتە داهاتی کۆمەڵگەو هۆکاری سەرەکی تیرۆری ئابوری و داهاتی کۆمەڵگەن.
كابینەی نوێی حکومەت، لەرێگای ئەو چاکسازییە روکەش وناچیزانەی جەماوەری کارگەر و کارمەندان و هاوڵاتیان دەکاتە نیشانە، دەیەوێت چاوپۆشی و بکات و پەردە بدات بەسەر ئەو تاڵانی ودزییە ئاشکرا” نایاسایی و بەیاسایکراوەی” سەرانی حزب و بنەماڵە دەستڕۆشتوەکان کە ٢٨ ساڵە، هەرچی داهات و سامانی کۆمەڵگەیە دەستیان بەسەردا گرتووە و لەو رێگایەشەوە بوونەتە ملیۆنیر و ملیاردێر.
دەسەڵاتدارانی سیاسی هەرێم لە هەردوو زۆنی زەرد و سەوزدا، سەرە زلەکانی فەرهودو تاڵانی و گەندەڵین. چۆن دەکرێت ئەمانە ببنە فریاد رەسی داهات وسامانی کۆمەڵگەو دەست ببەن بۆ چاکسازی واقعی؟ ئەگەر چاکسازی ئەمانە بگرێتەوە، و داهات و سامانی کەڵەکەکراویان دەستی بەسەردا بگیرێت، پایەکانی دەسەڵاتدارێتیان دەڕمێ. و خۆشیان راپێچی بەردەم یاساو لێپێچینەوەی دەکرێن.
چاکسازی لەخوارەوە بۆ شاردنەوەی تاڵانی لەسەرەوەو درێژەدان بە قۆرغکردنی داهاتی کۆمەڵگەو سەرچاوەکانییەتی.
دوای ١٧ شوبات و ڕاسانی جەماوەری لە دنیای عەرەب و کوردستاندا مەسعود بارزانی کە لەو لەکاتەدا گەورەترین دەسەڵاتی هەرێمی بەدەستەوە بوو، ناچار بوو پرسی چاکسازی بەدەستەوە بگرێت، بەڵام ئێستاشی لەگەڵ بێت، بەشوێنێک نەگەیشت و تاکە بەرپرسێکی حزبی و بنەماڵە توشی لێپێچینەوەی یاسایی نەکرایەوەو هیچ داهات و سامانێکی کۆکراوەو دزراو بۆ خەزێنەی گشتی نەگێڕدرایەوە. دەستبردنی بارزانی بۆ چاکسازی بۆ رەواندنەوەو خاوکردنەوەی تورەیی جەماوەری و خۆپێشاندانەکان بوو.
ئێستا کە مەسرور بارزانی و کابینەکەی باسی چاکسازی و رووبەرووبونەوەی گەندەڵی دەکەن، هەوڵێکە بۆ ئاشتکردنەوەی دەسەڵات لەگەڵ جەماوەر و بۆ بەرگرتنە بە هاتنە سەرجادەی جەماوەری، بەڵام بەسادەیی بەهۆیەوە کە ئەم دەسەڵاتە لە ئاستی هەرە باڵادا خۆی سەرچاوەی دزی و تاڵانی داهاتە، ناتوانێت چاکسازی بەرجەستە و بەرچاو بکات. بۆیە دەست دەبات بۆ ریفۆرم لەخوارەوەو گوشارهێنان بۆ چین و توێژە بێبەشەکان و چاکسازی ڕوکەش و بێبەها و ناکاریگەر.
رێگایەک بۆ ئەوەی دەسەڵات ناچار بکات، چاکسازی واقعی بکات و سامان و داهاتی دزراوی ٢٨ ساڵی رابردوو بگێرێتەوە و دەستی مافیاکانی نەوت و بازار و بازرگانی و زەوی و زار… کورت بکاتەوە، تەنها وەڕێکەوتنی بزوتنەوەی نارەزایەتی جەماوەری فراوانی لەخوارەوەی چینی کارگەرو کارمەند و موچەخۆران و بێبەشانی کۆمەڵگەیە. ئەم دەسەڵاتە بەخۆشی خۆی چاکسازی واقعی و بەرجەستە ناکات. خەڵکی کوردستان نابێ هیچ خۆشباوەرییەکیان بە بەرنامەو نەخشەی حکومەت و کابینەی نوێ هەبێت بۆ چاکسازی.
تێبینی: ئەم بابەتە لە بۆپێشەوەی ژمارە ٥٨ بەرواری ١٥/٨/٢٠١٩ بڵاوکراوەتەوە
