نوری بەشیر….
سەرەتا ئەوە بڵیم کە زۆرمان لەسەر ڕاپەرینی خەڵكی کوردستان بە دژی ڕژێمی بەعس وتووە، بۆیە لێرەدا ئەوەندە بەسە کە بڵێین ڕاپەڕین بەرئەنجامی کەلێنێکی نێودەوڵەتی بوو لە جەنگی خەلیجی دووەم لە عێراقدا کە لە لایەک رژێمی بەعس زەعیف بوو بوو، لەلایەکی ترەوە خەڵکی کوردستان بەهۆی سەرکوت و زوڵمێکی قەومی کە لەلایەن رژێمێکی بۆرژوا ناسیونالیستی قەومی عەرەبیەوە لەسەری بوو بۆ رزگار بوون لەو هەلومەرجە لە کوشتارو ئەنفال و زیندان و نەبوونی ئازادی سیاسی و دەرەجە دوویی خەڵکی کورد زمان، جەماوەری بەرینی کوردستان ڕاپەڕی، لەو ڕاپەرینەدا کۆمیتەکانی ڕاپەڕین کە لە کۆمۆنیست و مارکسیست و ئازادیخوازان پێکهاتبوو، لە ریزی پێشەوەی ئەو هیزە بوون کە ڕژێمی بەعسیان لە کوردستان پاک کردەوە.
ئەوە بوو کۆمۆنیستەکان مارکسیست و ئازادیخوازەکان لەیەکەم هەنگاودا شورا کرێکاریی و جەماوەریەکانیان لە زۆرێک لە گەڕەک و کارگەکان و شارو شارۆچکەکانی کوردستاندا دروست کرد، ئەوە یەکەمین رووبەرووبوونەوەی کۆمەڵایەتی بوو، کە بزوتنەوەی ناسیونالیستی کورد لە مێژووی خۆیدا، رووبەرووی بێتەوە… بەڵام بەهۆی نەبوونی حزبێکی کۆمۆنیست و ئاسۆیەکی رۆشنی سیاسی، هاوکات زەمینە جیهانی و ناوچەییەکانی دەسەڵاتدارێتی بۆرژوازی و سەرمایەداری بزوتنەوەی ناسیونالیزمی کورد لە تەجروبەی چەکداری و کوشتارو ساتوسەودا توانیان سواری شەپۆلی ناڕەزایەتیەکان بن و ببنە دەسەڵات لەکوردستان و پاشەکشە بەشوراکان و دەسەڵاتدارێتی جەماوەری بکەن.
راپەڕینی ساڵی ١٩٩١ی خەڵکی کوردستان بۆ ئازادی و خۆشگوزەرانی و رزگاربوون لە سەرکوت و کوشتارو زیندان بوو، بەڵام دوای سێ دەهە، لە راماڵینی دەسەڵات بەعس، رێک سێ دەهەیە دەسەڵاتی بزوتنەوەی کوردایەتی و حزبەکانی بەسەر خەڵکی کوردستاندا داسەپاوە، ئەو دەسەڵاتە بەکردەوە بوو بە میراتگری دەسەڵاتی فاشیستی بەعس و بە کەڵک وەرگرتن لە دەسەڵاتی رژێمی لەگۆڕ نراو، نزیکەی سێ دەیەیە کۆمەڵگەی کوردستانی کردۆتە دۆزەخ بۆ خەڵکی کوردستان. جگە لەدووبارەکردنەوەی ئەزموونی بەعس لەسەرکوت و کوشتنی ئازادی و ئازادییەکان، جگە لەبوون بە میراتگری یاساو ریسا کۆنەپەرست و دژە ئینسانییەکان، هاوکات دەستیان برد بۆ تاڵانیەکی بێ وێنە، کەوتنە خاڵیکردنی گیرفانی کرێکاران و زەحمەتکێشان، موچەیان کردە نیوەو چارەکە مووچە، دەرگایان بۆ دەستێوەدانی وڵاتانی چنگ بەخوێنی ناوچەکە کردووە لە کوردستاندا تەراتێن بکەن، هەرێمی کوردستانیان کردە چەند بەش و زۆنی جیاواز، دەسەڵاتی چەکداری حزب و بی یاساییان کردە مۆد و ناسنامەی بزوتنەوەکەیان… وەکو رژیمی بەعسیش لە بەرامبەر بە نارەزایەتی جەماوەری و خۆپیشاندانەکاندا بۆ نان و ئازادی و خۆشگوزەرانی، دەستیان نەپاراست و بە چەک وەڵامی خواستەکانیان داوەتەوە.
واتە بەهەمان شێوەی رژێمە دیکتاتۆر و سەرکوتکەرەکانی ناوچەکە، بوونە میراتگری دەسەلاتی بەعس و ئەزموونی رژیمی پێشوویان لەگەڵ ئەزموونی دەسەڵاتدارێتی میلیشیای خۆیان تیکەڵ کرد، کە دەتوانین بلێین بەحەق ئەزموونی بەعس و وڵاتە دیکاتۆرەکانی ناوچەکەیان، لە تاڵانی و سەرکوت دا، دەوڵەمەند کرد. سەرکوتگەری و بێمافی سیاسی رژیمی بەعسی قەومی عەرەبیان، تیکەڵ بە تاڵانی و کرێگرتە پیشەیی و دەسەڵاتی حزبی هەوسارپچراوی کوردی کرد.
ئەگەر رۆژانە وەک چاودێریك سەیری هەواڵی میدیاکان و هەلومەرجی کۆمەڵگە بکەیت، دەبینین هەژاری بێداد دەکات، بێکاری روو لەفراوان بوونە. سەرکوت و داپلۆسین و جەنگ بۆ قڕکردنی ئازادی، لە بەرین بوونەوەدایە. کوشتاری ژنان، وەستانی بۆ نییەو رۆژ نییە هەواڵی تیرۆری ژنان، یان خۆ کوژییان لە ناچاریدا، رانەگەیەنرێت. کاری مناڵان و گەدایی لەهەموو کوچە و شەقامێکدا دەبینرێ. سلکی خویندن و پەروەردە، وێرانەیە. خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتی و تەندروستیەکان، لە داڕمانی تەواودان. چارەکە موچەو نیوە موچە بووە بە داهێنانی حزبەکانی کوردایەتی… ئوردوی هەژاران تادێت گەورەو قەبەدەبێت و لەبەرامبەریشدا ریزی ملیۆنێرو ملیاردێرەکان لە سەرمایەداران، لە سەرۆکی حزبەکان و کەسانی دەوریان زیاد دەکات… ئایندەی سیاسی کوردستانیش نادیارو هەمیشە لە ژێر هەرەشەدایە.
لەبەرامبەر بەو هەلومەرجە کەم وێنەو تیکشکێنەرەدا، کە دەسەڵاتدارێتی حزبەکانی بۆرژوا ناسیونالسیتی کوردی و ئیسلامیەکان، لێ بەرپرسیارن. رۆژ بەرۆژ توەرەیی و نەفرەتی جەماوەری پەرەدەستێنێ، کۆمەڵگە لە ژیرەو دەکوڵێت، خۆپیشاندانەکانی ١٧ شوباتی ٢٠١١ و دواتر، گۆشەیەک لە تورەیی جەماوەری بوو بەرامبەر بەو هەلومەرج و دەسەڵاتە. کە سەرەتای وەرچەرخانێکی گرنگ لە خەبات و تیکۆشانی برسیەکان و جەماوەری ستەم لێچوو بوو، بەدژی دەسەڵاتی بۆرژوا ناسیونالیزمی کوردیدا، بەڵام بە کۆمەڵێک هۆکار لەوانە خۆشخەیاڵی خەڵک بە بزوتنەوەی کوردایەتی و فریوکارییەکانیان، خۆشخەیاڵی بە باڵ و لاباڵی هەڵتۆقیو لەهەمان ئەو حزبە قەومی و دینیانەدا، لەبەرگی ئۆپۆزیسۆندا، وە لەڕیگای وەگەرخستنی ماشینێکی سەکوتگەرییەوە نەتواندرا، ئەم بزوتنەوەیە بەسەرکەوتن بگات و ویستەکانی خۆی دابسەپێنێ.
بۆ کۆتاییهێنان بەهەلومەرجی ئێستای کوردستان، کۆمەڵگە پێویستی بە ڕاپەڕێنێکی تر هەیە، بەڵام جیاواز لە ڕاپەڕێنی ١٩٩١، ئەویش خەڵکی کوردستان بەتایبەت کرێکاران و جەماوەری بەشمەینەتی کوردستان خۆشخەیاڵیان بە ناسیونالیزمی کوردو حزبەکانی کوردایەتی بەهەموو رەنگەکانەوە نەمێنێت.
واتە خەڵکی ریزی خۆیان لە ریزەکانی حزبە دەسەڵاتدارەکانی ئێستا بە یەکێتی و پارتی و گۆڕان و ئیسلامیەکان جیاکەنەوە کە دەسەڵاتدارانی ئێستا بەهیچ شێوەیەک چاکسازی هەڵناگرێت و دەبێ بڕوات. واتە رێزی خەڵکی کرێکارو مەحرومانی کۆمەڵگە، وە ژنان و لاوانی کوردستان لە دەرەوەی ئەو حزبانەی کە سێ دەیەیە کوردستانیان لەو هەلومەرجەدا ڕاگرتووە جیا بکەنەوەو خۆیان رێکخراو بکەن لە دەوری بزوتنەوەیەکی رادیکال و ئینسانی و کۆمۆنیستی دا کە تەنیا بزوتەوەیەکی وا مەیداندار دەتوانێت کۆمەڵگە لە هەلومەرجی ئەمڕۆ رزگار بکات.
تێبینی: ئەم بابەتە لە بۆپێشەوەی ژمارە ٤٦ بەرواری ١/٣/٢٠١٩ بڵاوکراوەتەوە……