hkkurdistan
نوری بەشیر
دوو هەفتە لەمەوبه‌ر واته ٣٠ی سێپتێمبەر، ڕۆژێکی گرنگ و هەنگاوێکی روو لەپێشی خەڵكی کوردستان بوو له‌ڕاستای بردنه پێشه‌وه‌ی ئایندەی خۆیان بەرامبەر به‌چینی بۆرژوازی و هەموو حزبە رەنگاو رەنگەکانی، توانیان وەک هێزو بەرەیەکی گەورە خۆیان نیشان بده‌ن و جه‌ماوه‌ری ناڕازی”نا” یەکی گەورە بنێ به‌نێوچه‌وانی ده‌سه‌ڵات و سه‌رتاپای سیسته‌مێکی ده‌سه‌ڵاتدارێتیه‌وه که‌حزبه‌کانی بزوتنه‌وه‌ی کوردایه‌تی ٢٧ ساڵه به‌ڕێوه‌ی ده‌به‌ن. دوو هه‌فته له‌مه‌وبه‌ر بایکۆتی هەڵبژاردن ئه‌و هێزه‌ی خه‌ڵک بوو که له‌ده‌رگای گۆڕانکاریه‌کی گه‌وره‌ی داوه و به‌عه‌زمه‌وه چاوی بۆ ئاینده‌یه‌کی ئومێد به‌خش بڕیوه، به‌ڵام ئه‌م هه‌نگاوه و ئه‌م ئومێده سه‌ره‌ڕای کاریگه‌ریه‌که‌ی هێشتا کافی نییە و ده‌بێ وه‌ک سه‌ره‌تایه‌ک له‌راستای لێسه‌ندنه‌وه‌ی شەرعیەت لەحکومه‌ت و پەرلەمان و مه‌وجودیه‌تی حزبه ده‌سه‌ڵاتداره‌کان له‌لایه‌ن خه‌ڵکی ناڕازیه‌وه سه‌رنج بدرێ و لێره‌شه‌وه نه‌خشه و ئۆمیدێ هه‌نگاو هه‌ڵهینانه‌وه‌ی گه‌وره‌تری له‌سه‌ر هه‌ڵبچنرێت. کەواتە گرنگی ئەم بایکۆت و به‌شداری نه‌کردنه‌ی خه‌ڵک له‌چیدایه‌و دەبێ هه‌نگاوه‌کانی دواتر چی بێت؟.
یەکەم: واتای بایکۆتی جه‌ماوه‌ری له‌چیدایه؟
بایکۆتی هه‌ڵبژاردن ته‌نها به‌مانای به‌گاڵته‌جاڕگرتنی ده‌نگدان و دیموکراسی و خودی ئه‌و سیناریۆیه نییه که‌ناویان نا هه‌ڵبژرادن، به‌ڵکو به‌مانای مایه‌پوچ گرتنی هەموو حزبەکانی په‌رله‌مان و حکو‌مه‌ت و سیسته‌مێکه که له کوردستاندا کراوه‌ته ڕووپۆشێک بۆ دوو حزبی میلیشیاو بنه‌ماڵه، به‌مانای ڕیسوابوونی حزبە گەورەکانی دەسەڵاتداری دوو زۆنی زەرد و سەوز و هه‌موو ئه‌وانه‌شه که‌ناوی ئۆپۆزسیۆن و ناڕازیان له‌خۆیان ناوه. به‌واتایه‌کی تر ئه‌و ڕێژه‌یه له‌به‌شداری نه‌کردنی خه‌ڵک و بایکۆتکردنی هه‌ڵبژاردن شۆکێکی گەورە بوو بۆ حزبەکانی بزوتنه‌وه‌ی کوردایەتی و ئیسلامیەکان و ریسوابوونی کارنامه‌ی هه‌ڵبژاردنیان.
بێگومان ڕووداو و هه‌قیقه‌تێکی ئاواش گشت سیسته‌می ده‌سه‌ڵاتدارێتی و حزبه‌کانی سه‌ر شانۆی سیاسی کوردستان ده‌خاته نێو قه‌یرانێکی خنکێنه‌ری سیاسیه‌وه، چونکه ئه‌مه به‌مانای له‌ده‌ستدانی ڕازیبوون ومه‌قبولیه‌تی ده‌سه‌ڵات و سیسته‌می ئێستایه له‌لایه‌ن خه‌ڵکه‌وه‌و وه‌لانانی بۆته خاڵێکی مه‌رکه‌زی له‌زهنی جه‌ماوه‌رێکی ناڕازیدا. مێژووش نیشانی داوه ئاڵوگۆڕه سیاسیه‌کان له‌هه‌ر ده‌سه‌ڵاتێکدا له‌وێوه ده‌ست پێده‌کات که‌سیسته‌م و حوکمه‌ت له هوشیاری و زهنی خه‌ڵكدا جێگایه‌کی گشتیگرو “زۆربه” بگرێ. به‌واتایه‌کی تر شۆڕشه‌کان، ڕاپه‌ڕینه‌کان و هه‌ستانی جه‌ماوه‌ری کاتێک مومکینه خه‌ڵک له‌خواره‌وه نه‌یه‌وێ و رازی نه‌بێت به‌ده‌سه‌ڵاتی مه‌وجود و ئه‌مه‌ش له‌کرده‌ی جه‌ماوه‌ریدا خۆی عه‌کس بکاته‌وه، بایکۆت نیشانه‌ی ئه‌م نه‌ویستنه‌ی ده‌سه‌ڵاته له‌خواره‌وه‌و عه‌کس که‌ره‌وه‌ی ئه‌م زهنیه‌ته گشتیگره‌ی جه‌ماوه‌ره.
دووەم: بایکۆت سەرکەوت، بەڵام حزبەکانی کوردایەتی ماون!
جەماوه‌ری ناڕازی بایکۆتیان کرد و ده‌نگیان نه‌دا، به‌م کاره‌شیان سه‌رکه‌وتنێکیان تومارکرد و سیناریۆ و سیاسه‌تێکی حزبه بۆرژوازیه‌کانیان ڕیسواکردو به‌گاڵته‌جاڕی گرتیان، به‌ڵام ئه‌مه ته‌نها شه‌قێک بوو له‌م حزبانه‌و ده‌سه‌ڵاته‌که‌یان، ئه‌مه ته‌نها سەنگه‌ر گرتنێک بوو، بەڵام حزبه‌کانی بزوتنه‌وه‌ی کوردایه‌تی له شوێنی خۆیاندا ماون، هێشتا هه‌ر بازاڕی تاڵانچێتی و قاچاغچێتی کردن به‌ده‌رمان و وه‌گه‌ڕخستنی کۆمپانایا و دزی و راو و روتیان هه‌ر ده‌چه‌رخێ، هێشتا حکومت و ده‌زگای سه‌رکوتگه‌ر و یاساو په‌رله‌مانیان به‌سه‌ر سه‌ری خه‌ڵکه‌وه سێبه‌ری گرتووه، هێشتا هه‌ر ئه‌م حزبانه و ده‌سه‌ڵاتیان موقه‌دەرات و نانی خه‌ڵکیان له‌ده‌ستایه و هێشتا بۆ دابینکردنی خزمه‌تگوزاری و کارو موچه ده‌بێ هه‌ر یه‌خه‌ی ئه‌وان بگیرێ، که‌وایه هه‌روه‌ک وتمان بایکۆت هه‌ڵهێنانه‌وه‌ی هه‌نگاوێک بوو له پرۆسه‌ی خه‌باتێکدا که‌جه‌ماوه‌ری ناڕازی له ١٧ی شوباته‌وه بۆی هاتونه‌ته مه‌یدانه‌وه و هه‌رجاره به‌جۆرێک و له‌ده‌وری خواستێک و بۆ بابه‌تێک یه‌خه‌ی ده‌سه‌ڵات ده‌گرێ و شه‌قی خۆی ده‌هاوێت. بێگومان ئه‌م هه‌نگاوانه و سه‌نگه‌رگرتنه‌کانی له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دا نیشانه‌ی بزوتنه‌وه‌یه‌کی ناڕه‌زایه‌تی جه‌ماوه‌ریه بۆ نان و ئازادی و خۆشگوزه‌رانی، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌دا پایه‌ی کۆمه‌ڵایه‌تی و هێزیکی گه‌وریه و له‌ناوه‌خنی خۆیدا خواسته‌کانی، ژنان و لاوان، کرێکاران و کارمه‌ندان و هه‌موو به‌شه مه‌حرومه‌کانی کۆمه‌ڵگەی له‌خۆ گرتووە، به‌ڵام به‌م حاڵه‌یه‌وه هێشتا نه‌بۆته بزوتنه‌وه‌یه‌ک بۆ وه‌لانانی ئه‌م ده‌سه‌ڵاته، هێشتا خواستی کۆتاییهێنان به‌ده‌سه‌ڵات ئاسۆ و په‌رچه‌می ناڕه‌زایه‌تیه‌کانی جه‌ماوه‌ر نییه هه‌ربۆیه هه‌ر شه‌ق هاویشتن و هه‌ر سه‌نگه‌ر گرتنیك به‌ته‌نها ناتوانێ چاره‌نوسی ده‌سه‌ڵاتی ئێستا یه‌کلابکاته‌وه. به‌واتایه‌کی تر کاتێک ده‌ڵێین حزبه‌کان ماون، یانی هێشتا بزوتنه‌وه‌ی ناڕه‌زایه‌تی جه‌ماوه‌ری نه‌یتوانیوە هاوکێشه‌ی هێزی خۆی له‌گه‌ڵ ده‌سه‌ڵاتی مه‌وجودا یه‌کلا بکاته‌وه و چاره‌نوسی کۆمه‌ڵگە له‌لایه‌ن خه‌ڵک خۆیانه‌وه به‌ده‌سته‌وه بگیرێ و جۆرێک له ده‌سه‌ڵاتدارێتی جه‌ماوه‌ری شوێنی ئۆرگانه‌کانی ده‌سه‌ڵاتی ئێستا بگرێته‌وه. ئه‌مه ئه‌و خاڵه‌یه که‌ده‌بێ جێگای سه‌رنجی هه‌ڵسوڕاوان و رابه‌رانی بزوتنه‌وه‌ی ناڕازی جه‌ماوه‌ری بێ.
کەواتە ده‌بی چی بکرێ و رێگا چارەی خەڵک چیە!
ئاشکرایه که‌رێگاچارەی حزبەکانی دەسەڵات بە پارتی و یەکێتی و ئۆپۆزسیۆنەوە بەدوای هەڵبژاردندا، هه‌ر ئه‌وه‌یه که‌پێکه‌وه پایه‌کانی ده‌سه‌ڵات ڕابگرن و ئه‌م سیسته‌مه له‌جه‌وهه‌ردا بمێنێته‌وه. ئه‌مه حزبانه بە هەموو خیلاف و گلەیی و گازندەو هەڵدانەوەی فایلی تیرۆر، گەندەڵکاری، تاکید کردنەوە لە ٣١ی ئاب و ١٦ی ئۆکتۆبەر و دەست تێکەڵکردن لەگەڵ کۆنەپەرسترین حکومەتانی ناوچەکە و ئەمریکادا، لەبەرامبەر داواکاری و خواستەکانی خەڵكدا، یه‌ک مه‌سه‌له‌ی هاوبه‌شیان هه‌یه ئه‌ویش درێژەدانە بە دەسەڵات و پەرلەمانەکەیان، له‌م ڕێگایه‌شه‌وه هەموویان نانی بڕاوی سەر سفرەی خاڵی خەڵکی کرێکار و زەحمەتکێش دەخۆن، خۆیان لە جۆرەها حزبی کۆنەپەرستی قەومی و ئیسلامی بازرگانی و سەرمایەدارو کۆنەپەرستدا رێکخراو دەکەن، کۆمەڵگە بە حزبی دەکەن، لەپشتی پەردەو ژوورە تاریکەکاندا رێدەکەون،… له‌به‌رامبه‌ر ئه‌م راستیه‌دا یه‌که‌مین کار که‌ده‌بی خه‌ڵکی ناڕازی بیگرێته به‌ر جیاکردنه‌وه‌ی ڕیزی خۆیان و خه‌باته‌که‌یانه له‌م حزبانه و نابێ به هیچکام لەو حزبانه فریو بخۆن و حساب بۆ به‌ڵین و سیاسه‌ته‌کانیان بکرێ. له‌که‌نار ئه‌مه‌شه‌وه ده‌بێ خه‌بات بۆ وه‌لانان و کۆتاییهێنان به ده‌سه‌ڵاتی ئێستا وه‌ک ئاسۆ و سیاسه‌تێکی شۆڕشگێرانه سایه‌و سێبه‌ری ناڕه‌زایه‌تی گه‌وره‌و بچوکی جه‌ماوه‌ریمان بێت و ته‌واوی هێزی بۆ کۆبکرێته‌وه. هه‌ر لێره‌شه‌وه هه‌وڵدان بۆ خۆرێکخراوکردن لە شوراکان و کۆمیتە و ئەنجومەنەکانی شوێنی کارو ژیاندا وه هه‌ڵبژاردنی نوێنەرانی جه‌ماوه‌ری له گەڕەک و کارگەو زانکۆکان و هێنده‌ش ته‌وازنی هێز ڕێگامان پێده‌دات ده‌ستبه‌رین بۆ کۆنترۆڵی ناوه‌نده‌کانی به‌رهه‌مهێنان و دابه‌شکردنی داهاته‌کان و سه‌ره‌نجام لێسه‌ندنه‌وه‌ی مه‌شروعیه‌تی ده‌سه‌ڵات له‌خواره‌وه له‌حزبه‌کانی ئێستا.. ئه‌توانرێ هه‌نگاوگه‌لێک بن که به‌شوێن خۆیدا بزوتنه‌وه‌یه‌کی سیاسی جه‌ماوه‌ری شۆڕشگێرانه بۆ وه‌لانانی ده‌سه‌ڵات پێ بنێته مه‌یدانه‌وه‌و هه‌نگاو به‌هه‌نگاو پێشڕه‌وی خه‌باتی ڕۆژانه‌ی خه‌ڵکی ناڕازی به‌ره‌وپێشه‌وه به‌رێ… بێگومان ته‌وای ئه‌م کارانه به‌پشتیوانی و کۆبوونه‌وه له‌ده‌وری حزبێکی شۆڕشگێڕی خه‌باتکار و کۆمۆنیستی هه‌رچی زیاتر له‌سه‌رکه‌وتن نزیک ده‌کاته‌وه. له‌یه‌ک وته‌دا ئەبێت هوشیار بین بەوەی کە کۆمەڵگەی کوردستان کۆمەڵگایەکی چینایەتیەکە ئەوان ناسیونالیزمی کورد و حزبەکانی کوردایەتیان کەمایەتی کۆمەڵگان، بەڵام رێکخراو و یەکدەستن لەبەرامبەر بەرژەوەندیەکانی خۆیاندا، بەدژی زۆربەی زۆری کۆمەڵگە، بەڵام ئێمە زۆربەین و دەبێ بە‌هێزی ملیۆنی خۆمان و تواناکانی خۆمان ئاگادار بین و لەحزبی چیانەیەتی خۆماندا رێکخراو و ئامادە بین، کە خۆشبەختانە حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی کوردستان لەپێشەوەی ئەم خەباتەدایە و زەروورە لە دەوری کۆبینەوەو خۆمان لەدەوری رێکخراو بکەین.
تێبینی: ئەم بابەتە لەبۆپێشەوەی ژمارە ٣٨ کە بەرواری ١٥ی ئۆکتۆبەر بڵاوبۆتەوە
