ناوەندی سەربەخۆیی کوردستان سەردانی کۆمیسیۆنی ئەوروپای لەلەندەن کرد

ڕۆژی ٤ شەممە٢/٨/٢٠١٧ سەعات ١٠:٣٠ لە شاری لەندەن لە بەریتانیا وەفدێکی ناوەندی سەربەخۆیی کوردستان کە پێکهاتبوو لە (سوسن سلیم،دەشتی جمال و ئاسۆکمال) سەردانی کۆمیسیۆنی یەکێتی ئەوروپا کرد و نامەیەکیان گەیاندە دەستیان. ناوەرۆکی ئەم نامەیە سەبارەت بە مەسەلەی رفراندۆم و سەربەخۆیی کوردستان و داوای پشتیوانی یەکێتی ئەوروپا و نەتەوەیەکگرتوەکان لەم مافەی خەڵکی کوردستان و هەروەها خستنەڕوی سەرنج بو سەبارەت بە بەیانی وەفدی یەکێتی ئەوروپا بۆ عێراق سەبارەت بە رفراندۆم لە کوردستان. دواتر بەشی سیاسی کۆمیسیۆنی ئەوروپا ڕایانگەیاند کە نامەکە دەگەیەنن بە سەرۆکی کۆمیسیۆنی ئەوروپا و داوای کۆبونەوەیەک لە سەرۆکایەتی دەکەن لە بروکسل تا وەفدی ناوەندی سەربەخۆیی کوردستان بچێت و خواستەکانی خەڵکی کوردستان بۆ سەربەخۆیی و رفراندۆم لەگەڵیان تاوتوێ بکا و پشتیوانی یەکێتی ئەوروپای بۆ ڕاکێشێ.

ئەم سەردانەی ئەم وەفدە بەپێی ئامانج و بەرنامەیەکە کە ناوەندی سەربەخۆیی کوردستان بۆ سەرخستنی خواستی سەربەخۆیی کوردستان و بەرپاکردنی رفراندۆمێکی ئازاد و ڕەسمی ئەنجامی دەدا و لە وڵاتەکانی تریش بەردەوام دەبێ. ئەم هەنگاوانە بەمەبەستی بەدەستهێنانی پشتیوانی نێودەوڵەتی و ئامادەیی دەربڕینی نەتەوەیەکگرتوەکان و یەکێتی ئەوروپا و پەرلەمان و حکومەتەکانە لە سەلماندنی مافی رفراندۆم و سەربەخۆیی خەڵکی کوردستان و سەرپەرشتی کردن و چاودێری رفراندۆم و دانپێدانان بە ئەنجامەکەیدا.

شایەنی باسە پەیامنێری کەناڵی ئێن ئار تی گرنگی دا بەم کارە و ڕوماڵی کرد.

ناوەندی سەربەخۆیی کوردستان

—————–

دەقی نامەی ناوەندی سەربەخۆیی کوردستان بۆ کۆمیسیۆنی ئەوروپا

کۆمیسیۆنی ئەوروپا

بروکسل

بلجیکا

بەڕێز ژان-کلاود یۆنکر سەرۆکی کۆمیسیۆنی ئەوروپا

ناوەندی سەربەخۆیی کوردستان لە ١٧ تەموزی ٢٠١٧ڕاگەیەندراوە بۆ درێژەدان بە کاری ١٨ ساڵەی کەمپینەکەی بۆ بەدیهێنانی رفراندۆم بۆ سەربەخۆیی کوردستان. کە ئێستا بەڕەسمی لەلایەن حزبە دەسەڵاتدارەکانەوە(پ دک و ی ن ک) رفراندۆم بۆ سەربەخۆیی کوردستان ڕاگەیەندراوە کە لە ٢٥ سێپتەمبەری ٢٠١٧ دا دەکرێ.

کوردستانی عێراق لە سەدەی ڕابردودا لە ژێر هەڕەشەی بەردەوامدا بوە لەلایەن ڕژێمی سەدام حسین و ڕژێمەکانی پێشتریشەوە، کە جیاکاریان کردوە سەبارەت بە خەڵکی کوردستان بەوەی کردویاننەتە هاوڵاتی پلەدوو. لە ٢٠٠٣ بەدوای ڕوخانی سەدامەوە، حکومەتی فیدرالی تایفی بە هەمان شیوازی سەپاندنی دۆکترینی عەرەبی و شیعە  جوڵاوەتەوە و کوردستانی عێراق لەباری سیاسی و ئابوریەوە ناجێگیربوە، بەتایبەت کێشەی جێگاناکۆکەکان بە چارەسەرنەکراوی ماوەتەوە.

ئێمە پێمان وایە کە باشترین بژاردە بۆ هەرێمی کوردستانی عیراق جیابوونەوەیە لە عیراق، چونکە ئەم حکومەتە هەمان ناسنامەی باڵادەستی عەربی هەڵگرتووەو هەڵوێست و کردارەکانیان نەگۆڕاوە و هەمان ڕەفتاری ڕژێمەکانی پێشوی عیراق دەکەن کە خەڵکی کوردیان دەچەوساندەوە. باشترین ڕێگاچارەی ئەم کێشەیەش بریتی یە لە ماف دان بە خەڵکی کوردستان تا ڕیفراندۆم بکەن و ڕێگەیان پێ بدرێت بۆ ئەوەی خواستی خۆیان بخەنە ڕوو ئاخۆ دەیانەوێت سەربەخۆبن یان نا.

ئێمە خوازیارین ئێوە ببینین تا گوێبیستی ڕاو پشتگیری ئێوە بین لەسەر مافی بڕیاردان لەسەر چارەنوسی خەڵکی کوردستان و ڕێگایەک بدۆزینەوە بۆ بەدەستهێنانی پشگیری نەتەوە یەکگرتووەکان و کۆمەڵگای نێودەوڵەتی. ئێمە ئۆرگانێکی مەدەنین ولۆبی دەکەین بۆ بەدەستهێنانی پشگیری نێودەوڵەتی بۆ مافی خەڵکی کوردستان تا ڕیفراندۆم بکەن و ڕیفراندۆمەکەش بە فەرمی بناسێنرێت و مافی دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆیان ڕاگەیەندرێ.

لەبەر ئەوە ئێمە لە ناوەندی سەربەخۆیی کوردستان، بانگەوازی دەکەین بۆ نەتەوە یەکگرتووەکان و یەکێتی ئەوروپا تا بەرپرسیارێتی ڕاستەوخۆ لە ئەستۆ بگرن بۆ چاودێری کردن و سەرپەرشتی کردنی ڕیفراندۆم کە تیایدا خەڵکی کوردستان ئازادانە بتوانن دەنگ بدەن بەوەی دەیانەوێت لەچوارچێوەی عیراقدا بمێننەوە یان جیاببەوە.

لەبەر ئەم هۆکارە ئێمە داوا دەکەین کە:

۱-نەتەوە یەکگرتووەکان بە فەرمی ڕایگەیەنێت کە ئامادەن چاودێری و سەرپەرشتی پڕۆسەی ڕیفراندۆمەکە بکەن و لیژنەیەك لە پسپۆڕان پێک بێنن بۆ سەرپەرشتی کردنی پڕۆسەی دەنگانەکەو ئاشکراکردنی ئەنجامەکەی.

۲-نەتەوە یەکگرتووەکان بەرپرسیارێتی پاراستنی خەڵکی کوردستان لە ئەستۆ بگرێت دژی هەر توندوتیژی و هەڕەشەیەکی حکومەتی عیراق و دەوڵەتانی دراوسێ.

۳- نەتەوە یەکگرتووەکان و کۆمەڵگای نێودەوڵەتی کاربکەن لەسەر بڕیاری خەڵکی کوردستان و فشاربخەنە سەر حزبە سیاسیەکان و حکومەتی عیراق تا کار بە بڕیاری خەڵکەکە بکەن.

هەربۆیە، ئێوە ئەرکێکی سەرەکیتان لە ئەستۆیە بە وەڵام دانەوەی ئەو بارودۆخە ناجێگیرەی کوردستان و هیوادارین ڕەزامەندی بدەن لەسەر ئەم داواکاریانەی سەرەوە.

هەروەها ئێمە دەمانەوێت بێ هیوایی خۆمان پیشاندەین سەبارەت بە ڕازی بوونی یەکێتی ئەوروپا بە بەیاننامەکەی وەفدی یەکێتی ئەوروپا بۆ عیراق لەسەر ڕیفراندۆم کە لە بەرواری ۲٥ی تەمووزی ۲٠۱۷ بڵاوکرایەوە*١.

ناڕەزامەندی ئێمە لەسەر ئەو وەڵامەی ئێوە سەبارەت بە ڕیفراندۆمەکەی هەرێمی کوردستان لەوەیە کە دووخاڵ تیشکی خراوەتە سەر:

۱_بڕیاری ئەنجامدانی ڕیفراندۆم دەبێ لەئەنجامی  گفتوگۆ و ڕیکەوتنی نێوان هەرێمی کوردستان و حکومەتی فیدڕالی یەوە بێت.

۲_گفت و گۆیەکی ئاشتیانە و بنیاتنەرانە کە سەربکێشێ بۆ چارەسەری هاوبەش لەچوارچێوەی دەستوری عیراقدا.

یەکەم؛ ئێوە دانتان نەناوە و باسی مافە بنچینەیی خەڵکی کوردستانتان نەکردووە لەسەر ڕیفراندۆم و مەرجی پێشوەختتان داناوە کە بریتی یە لە ڕەزامەندی حکومەتی فیدڕال.

بەپێی مادەی ٢.١ و ۲ ی گەڵاڵەنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان و و مادەی ۲ی بڕیارنامەی ئەنجومەنی گشتی ۱٥۱٤ ی ۱٤کانوونی یەکەمی ۱۹٦٠ و CCPR , ICESCR ، خەڵکی کوردستان مافی بڕیاردانی چارەنوسی خۆی هەیە لەبەرئەوەی قوربانی جینۆساید و داگیرکاری بوە لە سەدەی ڕابردوودا. لێرەوە یەکێتی ئەوروپا پێویستە بەڕاوەستاوی پشگیری لەو مافە بکات و داوا لە حکومەتی عیراق بکات ڕەزامەندی لەسەر بدات.

دووەم، حکومەتی فیدڕال و دەستوری عیراق لە ساڵی ۲٠۱٤ ە لێك هەڵوەشاون و لە ئێستادا حکومەتی عیراق وەك بەشێك لە تایفەی شیعەی سەربە ئێران ڕەفتار دەکات. ئەوان هەروەها ڕایان گەیاندوە کە بڕیاری ڕیفراندۆم ڕازی نین و نکوڵی دەکەن لەم مافی خەڵکی کوردستان و ئەم داواکاریە بە لادان لە یاساو نادەستوری دادەنێن.

جیا لەوەش، ئەوان دەڵێن کەئەو ڕیفراندۆمە یاسا شکێننیە. کەواتا چۆن دەکرێت یەکێتی ئەوروپا چاوەڕێ بکات ئەم حکومەتە دان بە ڕیفراندۆمدا بنێت؟ ئێران دژی ڕیفراندۆمەکەیە، کەوایە چۆن ئەوان پێی ڕازی دەبن؟ ئایا ئێوە هیچ بیرۆکەو پلانێکتان هەیە تا دڵنیابن لەوەی حکومەتی عیراق دان بەو مافەدا دەنێت و ڕێگە دەدات بە کرداری خەڵکی کوردستان ئەزمونی ئەو مافەی خۆی بکات؟

سێیەم، دەستوری عیراق چوارچێوەیەکی ڕاستەقینە نیە بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان چونکە خۆمان دەیبینین کە چۆن عیراق لەڕووی ئایینی و قەومیەوە دابەشکراوە لە ماوەی ئەو ۱٤ساڵەدا. ئەم سیستەمە فیدڕالیە خەڵکی عیراقی زیاتر دابەشکرد و لە هەمو کات زیاتربۆشایی نێوان عیراق و کوردستانی فراوانترکرد. لەوەش زیاتر، ئەم دەستورە لەدژی مافەکانی خەڵکی کوردستانە و وەک هاوڵاتی پلە دوو مامەڵەیان دەکات، چونکە ئەو عیراق بە وڵاتی عربی دەزانێت و هیچ کوردێك یان هاوڵاتیەکی نا عرب یەکسان نین و بەم پێیەش ناسنامەی وڵاتەکە هی ئەوان نی یە. لەگەڵ ئەوەش ئەم دەستورە وەک ئامرازێك دژی ڕیفراندۆم بەکاردێت چونکە سوورە لەسەر یەکپارچەیی خاکی عیراق و وتویانە کە ئەم ڕیفراندۆمە لەدەستوردا نیە.

لەکۆتاییدا، خەڵکی کوردستان نایەوێت لەژێر دەسەڵاتی ڕژێمی شیعەدا بژی و بەڵگەو ئەزمونی زۆری هەیە لەگەڵ ڕژێمە جیاوازەکانی عیراق کە دژی مافەکانی خەڵکی کوردستان بوون و هەرکاتێك هێزی سەربازی دروست بکەنەوە پەلاماری کوردستان دەدەن. لە مێژووی عیراقدا ئێمە شایەتحاڵی سێ پەیماننامەی نێوان حزبە کوردیەکان و حکومەتی عیراق بووین لە ساڵانی ۱۹٥۸، ۱۹۷٠ و ۲٠٠۳.

لەبەر ئەم هۆکارانەی سەرەوە داوا دەکەین لە یەکێتی ئەوروپا کە هەڵسەنگاندنی سەرلەنوێ بۆ ئەو هەڵوێستەی بکا و بە شیوەیەکی بەهێز پشگیری خۆی پیشاندات بۆ ڕیفراندۆم لە کوردستانی عیراق. باوەڕمان وایە  ڕیفراندۆم تەنیا ڕێگەیە بۆ دەربڕینی خواستی خەڵکی کوردستان و بڕیارەکەیان داهاتوی ئەم هەرێمە و عیراق پارێزراوتر و جێگیرتر دەکات و دووری دەخاتەوە لە هەرجۆرە شەڕ و توندو تیژییەك.

لەگەڵ ڕێزدا

ئاسۆ کەمال بەرپرسی نوەندی سەربەخۆیی کوردستان

‏02‏/08‏/2017