موحسین کەریم
ماوەیەکە پرسی کۆتاییهاتنی ئەوەی پێی دەڵێن “قەوارەی هەرێم” لەئاستێکی فراوانی میدیایی و بگرە جەماوەریدا قسەی لێدەکرێ. تەنانەت سیاسەتمەدارەکانی بۆرژوازی دەسەڵاتداری کورد، بەجۆرێك مەترسیەکانی خۆیان لەوبارەوە ناشارنەوە. گۆڕانکاریە سیاسیەکانیش بەو ئاراستەیەدا رێچکەیان بەستوە کە ئاماژەیەکی لەوجۆرە بەرجەستە دەکات.
حکومەتی ناوەندی رۆژدوای رۆژ فشارەکانی بۆ پەڕوباڵکردنی دەسەڵاتدارانی هەرێم و حکومەتەکەیان زیاتر دەکات. لە بڕیارەکانی دادگای فیدرالیەوە دژ بە حکومەتی هەرێم بگرە تا بڕینی سەرچاوە داراییەکانی حکومەتی هەرێم لەلایەن حکومەتی ناوەندەوە، تا بڕینی بەشە بودجەی هەرێم و ناردنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم بەشێوەی قەرز و ئەویش دوای ئەوەی کە چەندینجار دەبێ وەفدی حکومەتی هەرێم دەستەودامێنی بەغدا بێت، ئەمانە گۆشەو کەناری ئەو دۆخە بەیان دەکەن کە حکومەتی هەرێم ملی پێوەناوە یاخود دروستر بڵێم ناچارکراوە ملی پێوەبنێت!
بەڵام ئەم دۆخە بۆچی بەم رۆژە گەیشتوە؟ بۆچی حکومەتی هەرێم و دەسەڵاتدارانی پارتی و یەکێتی، کە ماوەی زیاتر لە ٣٠ ساڵە فەرمانڕەوای بێڕکابەری هەرێم بوون و بگرە بۆ نزیکەی دەیەونیوێکیش دەسەڵاتداری موتڵەقی کەرکوک بوون، ئەوە سەرەڕای ئەوەی پێگەی گرنگیشیان لە دەسەڵاتی ناوەنددا بەدەستەوە بوو، سەرباری ئەوەی کە کۆنترۆڵی داهاتی ناوچەکانی ژێردەسەڵاتی خۆیان کردبوو، بە فرۆشتتنی نەوتیشەوە، لە داهاتی بەغداش بەشێوەیەکی سەخاوەتمەندانە بەشی خۆیان پێدەدرا، بۆچی ئێستا رۆژیان بەم رۆژە گەیشتوە!؟ بۆچی وایان لێهاتوە، نەك بەرامبەر بە دەسەڵاتی ناوەند زەلیل و چاولەدەست و ریسوا بوون، بەڵکو بەرامبەر بە خەڵکی کوردستانیش بێزراو و رەزاگران بوون بەجۆرێك کە کەم کەس هەیە ئاوات بە مەرگیان نەخوازێ!
بەسادەیی دوو هۆکاری سەرەکی هەیە:
یەکەمیان؛ ئەوەیە کە یەکێتی و پارتی وەکو دوو هێزی سەرەکی ناسیۆنالیزم و بۆرژوازی کورد، کە ساڵانێکی زۆر بەناهەق خۆیان وەکو بەرگریکار لە ماف و خواست و ئاواتەکانی خەڵکی کوردستان بۆ رزگاری لەدەست ستەمی نەتەوایەتی کە لەلایەن رژێمە شۆڤێنسیتە عەرەبیەکانی عێراقەوە بەسەریاندا سەپێنرابوو، وە بۆ گەیشتن بە ئایندەیەکی سیاسی کە مافەکانیان لە ئازادی و ژیانێکی شکۆمەند و خۆشگوزەران مسۆگەر بێت، کاتێك دەسەڵاتیان گرتە دەست نەك ئەو ئاواتەیان بۆ نەهێنانەدی، بەڵکو لەسەر حسابی خوێن و ڕەنج و قوربانی ئەوان دەسەڵاتێکی نایەکسان و چەوسێنەریان دامەزراند کە سەرۆك و بەرپرسەکان و خێزان و کەسوکار و حاشیەکانیان سامانی خەیاڵیان بۆخۆیان کۆکردەوەو خەلکیشیان لەناو هەژاری و بێکاری و بێمووجەیی و بێخزمەتگوزاری و بێکارەبایی و بێئاوی و بێنەوتی و لەبەریەك هەڵوەشاندنی خزمەتگوازری تەندروستی گشتی و خوێندنی گشتی و …..لەناو باج و سەرانەدا نقوم کرد و ئەوەشی کە رژێمە سەرکوتگەرەکانی عێراق لە خزمەتگوزاری بۆی فەراهەم کردبوون لەنێویان برد.
دووەمیشیان ؛ ئەوەیە کە ئەم حزبانەی کوردایەتی لەگەڵ گێژەڵوکەی هێرشی سەربازی ئەمریکادا بۆ سەر عێراق لەچوارچێوەی ستراتیژی ئەمریکا بۆ دامەزراندنی دنیای یەك جەمسەری دوای روخانی بلۆکی رۆژهەڵات، لەساڵی ١٩٩١ دا دەسەڵاتی کوردستانی عێراقیان درایە دەست و دواتریش هەر لەدرێژەی هەمان ستراتیژدا لەساڵی ٢٠٠٣ لەدەسەڵاتی عێراقیشدا پێگەیەکی گەورەو زۆر زیاتر لە قەوارەی خۆیان لەلایەن ئەمریکاوە پێدرا. ئەوان لەخێروبەرەکەتی سیاسەتی جەنگخوازی و ملهوری سەربازی ئەمریکا لەناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا خواردیان و سامانیکی خەیاڵیان بۆخۆیان کۆکردەوە. بەڵام شکستی سیاسەتی جەنگخوازی ئەمریکا لە ناوچەکەو سەرەولێژبونەوەی دەورو کاریگەری ئەمریکا لە عێراقدا، بێبایەخبوونی نەخش و پێگەی سیاسی ناسیۆنالیزمی کوردی بەدوای خۆیدا هێنا. بەوجۆرە، ئەوەی کە بەهۆی پشتیوانی ئەمریکاوە بەدەستیان هێنا، ئێستا ئیتر ئیمکانی بەدەستهێنان و بگرە پاراستن و ڕاگرتنیشیان نەماوە.
ئێستا ئیتر ئەو رێکەوتنەی لەسەر دەستی ئەمریکادا بۆ دابەشکردنی پاداشتەکانی ئەمریکا لەنێوان خۆیاندا کردبوویان، لەبەریەك هەڵوەشاوەتەوە. هەر حزبە بەکردەوەو دیفاکتۆ خەریکی ئیدارەکردنی زۆنی ژێر دەسەڵاتی خۆیەتی و هەریەکەیان بەشوێن سیاسەتێکەوەن کە خۆیانی پێدەربازبکەن. یەکێتی ئومێدی بە ئێران و رێکەوتن لەگەڵ بەغدا بەستوە تا دەسەڵاتەکەیان لە فەوتان رزگاربکەن و پارتیش هێشتا ئومێدی خۆی بەو بنکە سەربازیەی ئەمریکاوە لە هەریر بەستوە تا بەڵکو لە داهاتووی سیاسی عێراقدا پێگەیەکی گونجاوی بەنیسب بێت!
بەوجۆرە یەکێتی و پارتی وەکو دوو حزبی بزوتنەوەیەکی بۆرژوازی کۆنەپەرست، کە بەڕاستی نوێنەری ئاوات و ئومێدە سیاسیەکانی خەڵکی کوردستان نەبوون بۆ ئازادی و خۆشگوزەرانی و ژیانێکی شایستەو یەکسان بۆ سەرجەم هاوڵاتیانی کوردستان، وە خەڵکی کوردستان لەپێناو ئازادی و ژیان و گوزەراندا کەوتنە بەرامبەریەوەو بگرە خوازیاری روخاندیانن، وە لەلایەکی دیکەوە پشتیان بە هێزێکی ئیمریالیستی وەکو ئەمریکا و ستراتیژی قێزەونانەو جەنگخوازانەی بەستبوو بۆ گەیشتن بەدەسەڵات، بۆیە بە لەدەستدانی ئەو دوو فاکتەرە؛ واتە خەڵك و ئەمریکا، ئێستا وەکو پۆڕی خوراویان لێهاتوە بەرامبەر بە حکومەتی ناوەند!