وتار

داستانی ئەو شەڕەی هاوڕێیان سەردار مەحمود عارف  و نامیق عەزیز عەلی ” تێیدا گیانیان بەختبوو…

 ٣١/٠٣/ ١٩٩١ڕۆژێکی زۆرناخۆش لە ژیانم… نووسینی/ ئەنوەر نوری … (ئەمەی کە من دەینوسمەوە ئەوەیە کە من  بە چاوی خۆم بینیومە. لەوانەیە هاوڕێکانی دیکەش ئەوەی بە چاوی خۆیان بیویانە بینوسنەوە، ڕەنگە ڕووداو و دیمەنی زۆرتریان بینی بێت). لە یادی هاوڕێیانی گیانبەختکردو نامیق و سەردار و هەموو ئەو مرۆڤانەی لەو ڕۆژەدا ژیانی خۆیان پێشکەشکرد لە پێناو ڕزگارکردنی ژیانی هەزاران لە خەڵکی کوردستان. …

Read More »

ئیسحاق نیوتن و لەدەستدانی حەوت هەزار پاوەندەکەی…

عامر سابیر … ڕۆبەرت گرین نووسەرێکی ئەمریکییە. خاوەنی شەش کتێبە کە زۆربەیان لە لیستی پڕ فرۆشترین کتێبەکانی دنیادان. دوا کتێبی لە ساڵی 2018 دا بڵاوکردۆتەوە بەناوی یاساکانی خەسڵەتی ئینسان (زە لۆ ئۆف هیومان نەیچە). ڕۆبەرت گرین لە سەرەتای کتێبەکەیدا باسی داڕووخانی کۆمپانیای ساوس سی دەکات کە لە سەرەتای سەدەی هەژدەدا لە بەریتانیا ڕوویداوە. ئەم کۆمپانیایە لە ساڵی 1711 دا لە …

Read More »

کۆڕەوی بەهاری ١٩٩١؛  تراجیدیایەکی دیکەی سەدەی بیست بوو لە کوردستانی عێراق …

ئاراس ڕشید… بەدوای هێرشی ڕژێمی بەعس ٢ی ئابی ١٩٩٠ بۆسەر وڵاتی کوەیت، و داگیرکردنی ئەو وڵاتە و لێکەوتنەوەی قەیرانی کەنداو  جەنگی کەنداوی دووەم لە نێوان عێراق و هاوپەیمانان بەسەرۆکایەتی وڵاتە یەکگرتوەکانی ئەمەریکا. ئەنجامی ئەو جەنگە کەلە ١٦ی کانوونی دووەم- ٢٧ی شوباتی ١٩٩١ی خایاند و بوو بەهۆی دەرکردن و تێکشکان و کشانەوەی سوپای عێراق لە وڵاتی کوەیت. ئەم جەنگە بووە هۆی …

Read More »

دەوری حزبە کوردیەکان لە کارەساتی کیمیابارانی هەڵەبجەدا! …

نوری بەشیر … ٣٣ ساڵ بەسەر کارەساتی کیمیابارنی هەڵەبجەدا تێدەپەڕێت و کاریگەری و ئاسەوار و تراژیدیا دژی ئینسانیەکانی ئەم کۆمەڵکوژیە کە راستەوخۆ ئەنجامدەرەکەی رژێمی بۆرژوا ناسیونالیستی بەعس بوو، لەهەر یاداوەریەکدا بەردەوام دڵ و دەرونی هەموو ئینسانێکی مرۆڤدۆست و ئازادیخواز لە کوردستان و جیهاندا ئازار دەدات. بەجیا لە کۆمەڵکوژی پێنجهەزار کەس لە ماوەیەکی کەمدا، بەجیا لە دەهەزار برینداری ئەم کیمیابارانەو بێسەرو …

Read More »

کوردایەتی و نەورۆز! …

موحسین کەریم بزوتنەوەی کوردایەتی و حزبەکانی بەردەوام هەوڵ دەدەن مۆرکێکی نەتەوەیی کوردی بدەن بە جەژنی نەورۆز لەکاتێکدا چەندین نەتەوەو گروپی کۆمەڵایەتی جیاواز ئەم جەژنە بەهی خۆیان دەزانن و هەریەکەیان بە شێوازی خۆیان یادی دەکەنەوە. جەژنی نەورۆز کە رێکەوتە لەگەڵ یەکەم رۆژی بەهاردا، هاوکات بە سەرەتای ساڵی تازەی ئێرانی ناودەبرێت، بەڵام لە چەندین ووڵاتی دیکە کە دەکەونە سەر رێگای ئاوریشمی وەکو …

Read More »

ژنە یاخیبوەکەی جیهانی عەرەب، نەوال سەعداوی، ماڵاوایی لەژیان کرد! …

رۆژی ٢١ی ئازار، نەوال سەعداوی، یەکێك لە ناسراوترین کەسایەتی ژنی جیهانی عەرەبی، لە تەمەنی ٩٠ ساڵیدا ماڵاویی لە ژیان کرد.  نەوال سەعداوی نوسەر و هەڵسوراوی ناوداری بزووتنەوەی ژنانە. ئەو وەک ژنێکی یاخی لە دونیای عەرەبیدا ناسراوە، یاخی لەستەم و چەوسانەوە و ناڕازی بەهەر جۆرە توندوتیژی و جیاکاری و دەستدرێژیەک کە دەکرێتە سەر ژنان و مافەکانیان. نەوال سەعداوی خاوەنی چەندین کتێب …

Read More »

ئومێد بەڕێکەوتنی هەرێم و بەغدا سەرگەردانیە! …

عوسمانی حاجی مارف … ماوەیەکە هەواڵی میدیاکان سەرقاڵی دانیشتنەکانی نێوان هەرێم و بەغدان، ئەو گفتوگۆو دانیشتنانەی کە نە سەرەتاکەی لە بیری خۆیان و خەڵکدا ماوە و نە دەزانرێت کۆتاییەکەی کەی ڕادەگەیەنرێت. ڕۆژانە لە هەواڵەکاندا دوای چەندین جار لە گەیشتنی شاندی هەرێم بۆ بەغداو پاشان گەڕانەوەیان بە دەستی بەتاڵ،  ئەوە ڕادەگەیەنرێت کە بەم زووانە هەردوولا ڕێک دەکەون، گوایە تەنها چەند خاڵێک …

Read More »

١٥٠ ساڵ دوای کۆمۆنەی پاریس… بژی کۆمۆنە! …

عەبدوڵا مەحمود … ١٨ ی ئازاری ساڵی ١٨٧١ بۆ یەکەمینجار کرێکارانی پاریس، دەسەڵاتی سیاسیان گرتە دەست. گرتنەدەستی دەسەڵات لەڕیگای شۆرشی لەخوارەوەی جەماوەری چینی کریکار لە پاریسدا، هاوکات بوو لەگەڵ دامەزراندنی دەسەڵاتێکی تر، بە فۆرم و ناوەرۆکێکی جیاواز و نەریتیکی نوێ کە تائەوکاتە مرڤایەتی بەخۆیەوە نەدیبوو. بۆ یەکەمینجار چینی کرێکار و جەماوەری بێبەشی پاریس، لەرێگای هەڵبژاردنی ئازادانە و راستەوخۆ و لەخوارەوەو …

Read More »

ئاڵوگۆڕی کۆمەڵایەتی ئاشیخوازانە یا توندوتیژ؟ …

فردریک ئەنگلز لە سێ سەرچاوەی جیاوازدا دەنوسێت: کە سالار حەمە سەعید لە ئینگلیزیەوە وەریگێڕاوە ئاڵوگۆڕی کۆمەڵایەتی ئاشیخوازانە یا توندوتیژ؟ فردریک ئەنگلز پرسیار: ئایا هەڵوەشاندنەوەی ئاشتیانەی خاوەندارێتی تایبەتی ئیمکانی هەیە؟ وەڵام: شتێکی پەسەند و باش دەبێت ئەگەر ئەمە ڕووبدات و کۆمۆنیستەکان بەدڵنیاییەوە دوایین کەسانێک دەبن کە دژایەتی بکەن. تەنها کۆمۆنیستەکان باش دەزانن کە هەموو پلانگیریەکان نەتەنها بێسوودن بەڵکو تەنانەت زیانبەخشیشن. هەموویان …

Read More »

حزبی سیاسی کۆمۆنیستی و مەسەلەی ژن! …

ئیبراهیم حسێن … کە دەڵێین مەسەلەی ژنان مەسەلەی کۆمۆنیزم و حیزبی سیاسی کۆمۆنیستی کرێکارییە، مەبەست ئەوە نییە کە ڕۆژێک لە کۆتایی مێژوویەکدا، بە بەرپابوونی سۆسیالیزم، بە هەڵپێچران و لەناوچوونی کاری بەکرێ مەسەلەیەک بەناوی مەسەلەی ژن لە ئارادا نامێنێ. ژن جێگەوڕێگەی یەکسان و واقیعی و شایانی مرۆڤایەتی خۆی، بەدەست دەهێنێتەوە. جیاکاری و دابەشکردنی مرۆڤەکان، لەسەر بناغەی ژن بوون و پیاوبوون هەموو …

Read More »